Nguy cơ mắc bệnh từ muối ăn làm giả từ muối công nghiệp

Có khi nào đưa túi muối lên bàn ăn, bạn tự đặt câu hỏi: Liệu muối ăn Việt Nam có gây độc hại? Có bao giờ bạn suy nghĩ xem những loại muối không rõ nguồn gốc xuất xứ từ đâu và liệu người tiêu dùng có thể yên tâm sử dụng sản phẩm muối ăn vẫn bày bán hàng ngày?

Muối là một trong những gia vị truyền thống lâu đời gắn với nền ẩm thực Việt Nam cũng như thế giới. Từ xa xưa người ta đã biết dùng nước biển để sản xuất muối phục vụ nhu cầu ăn uống cũng như bảo quản. Tuy nhiên hiện nay trên thị trường tràn lan các loại muối không rõ nguồn gốc được bài bán công khai từ các sạp, chợ, … đến các xe bán rong mà không có biện pháp quản lý chặt chẽ. Theo chính sách của nhà nước kêu gọi và ưu tiên hỗ trợ nghề làm muối trong nước, tạo đầu ra ổn định giúp người dân yên tâm sản xuất. Mặc dù vậy vì nhiều lý do khác nhau mà một số người kinh doanh sử dụng muối công nghiệp hoặc muối thô khai thác từ các mỏ muối chưa qua xử lý để bán như muối dùng trong thực phẩm, hoặc để muối dưa, cà,.., dùng như gia vị nêm trong quán ăn, nhà hàng, thậm chí chế biến thành nước mắm giả, nước muối sinh lý giả…

Hình minh hoạ: Muối không nguồn gốc, nhãn mác được bán làm muối ăn ở các sạp chợ

Thành phần chính của muối tự nhiên và muối công nghiệp là NaCl, tuy nhiên việc đưa nhiều Natri vào cơ thể là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh tăng huyết áp (nghiên cứu của Intersalt), các bệnh tim mạch, đột quỵ và các bệnh liên quan đến mạch vành tim… chính vì thế mà WHO khuyến cáo 1 người trưởng thành không nên tiêu thụ quá 5g muối/ngày. Theo PGS.TS Lê Xuân Thành, trưởng Bộ môn Công nghệ các chất vô cơ, Khoa công nghệ hóa học, ĐH Bách Khoa Hà Nội, muối ăn nếu được lấy từ các mỏ muối thì có chứa rất nhiều kim loại nặng có hại cho sức khỏe. Hiện nay, muối ăn hiện nay được lấy từ hai nguồn chính: từ nước biển và mỏ muối. Nguồn muối lấy từ nước biển không chứa các chất gây nguy hại cho sức khỏe con người. Cùng là muối nhưng không chỉ khác nhau về nguồn gốc, độ mặn mà 2 nhóm công nghiệp và muối biển tự nhiên còn khác nhau cả về giá trị dinh dưỡng (theo PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm). Muối có độ mặn cao (bao gồm muối Công nghiệp, Muối nhập khẩu từ Trung quốc, Ấn độ,…) và nhóm  muối biển nhạt (Có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên, sản xuất trong nước không qua chế biến, có độ mặn thấp).

Sự khác biệt về cảm quan  2 loại muối này chính là độ mặn, độ tan nhanh của muối và hàm lượng khoáng chất. Cụ thể:

Như vậy, thành phần của muối mặn có tới 96-99,2% Natriclorua và hầu như không tồn tại các thành phần muối khoáng khác. Còn muối biển sạch tự nhiên (hay còn gọi là muối nhạt - độ mặn thấp) chỉ có 78-82% Natriclorua, và điều quan trọng chính là hàm lượng khoáng chất có trong muối biển sạch  tự nhiên bao gồm: magiê, canxi, kali… chiếm trên 12-16%. Với liều lượng muối sử dụng hàng ngày có giới hạn theo khuyến cáo trên, việc dùng muối biển nhạt sẽ giúp giảm hàm lượng Natri đưa vào cơ thể đồng thời có thể bổ sung thêm các khoáng chất như magiê, canxi, kali, Sắt, Selen, và Kẽm….

Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia, có đến 81% lượng muối tiêu thụ hàng ngày tại Việt Nam chủ yếu là từ muối và các gia vị cho vào trong quá trình chế biến, nấu nướng và khi ăn, từ các thực phẩm chế biến sẵn là 11%, trong thực phẩm tự nhiên chỉ chiếm 7,4%. Bột canh và nước mắm là hai nguồn chính cung cấp muối hàng ngày (tương ứng với (35,1% và 31,6%). Mì chính và muối tinh cũng là những nguồn cung cấp muối đáng kể (tương ứng 7,5% và 6,1%). Trong các thực phẩm chế biến sẵn, mì ăn liền là thực phẩm có lượng muối lớn (7,5%). Bởi vậy việc giảm muối trong chế độ ăn phụ thuộc rất nhiều vào các thực hành nấu nướng của người nội trợ, ngoài ra còn là thói quen lựa chọn thực phẩm và thói quen ăn uống, cũng như khẩu vị của mỗi thành viên trong gia đình.

Chọn muối ăn thế nào cho đảm bảo sức khỏe

Trên thực tế, muối ăn được làm từ muối tự nhiên, muối sản xuất từ nước biển với nồng độ Natri thấp cùng với 1 số khoáng chất cần thiết tốt cho sức khỏe nhiều hơn là muối công nghiệp với độ mặn cao hơn, lượng Natri nhiều hơn. Tuy nhiên việc nhập khẩu muối công nghiệp lại rẽ hơn và cho lợi nhuận cao nếu bán ra với giá muối ăn so với việc sản xuất muối ăn tinh luyện từ muối tự nhiên. Chính vì vậy, một số doanh nghiệp thường xuyên nhập lượng lớn muối công nghiệp về dùng cho sản xuất công nghiệp và cả muối ăn dùng trong thực phẩm. Năm 2015, Trung Quốc là một thị trường kinh doanh gần nhất với nước ta đã phát hiện và bắt giữ 20.000 tấn muối công nghiệp bẩn được đóng gói thành muối ăn ở tỉnh Giang Tô, số muối này đủ cung cấp cho 5 triệu dân thành phố dùng trong 1 năm. Đến năm 2016, cơ quan chức năng tỉnh này lại tiếp tục bắt giữ 35 tấn muối bẩn được đóng gói thành muối ăn ở tỉnh Hà Bắc. Tại Trung Quốc, muối công nghiệp được cảnh báo là độc hại và không dùng để ăn. Năm 2011, người tiêu dùng trong nước xôn xao với việc biến hơn 27.000 tấn muối công nghiệp nhập khẩu thành muối ăn và bán ra thị trường, gian lận khoảng 8.5 tỉ tiền thuế, nguyên nhân là do nhập muối công nghiệp chịu thuế ưu đãi thấp và sau đó bán ra thị trường với giá muối ăn nhằm tăng lợi nhuận.

Muối công nghiệp bên cạnh độ mặn cao còn chứa nhiều nguy cơ khác đối với cơ thể. Theo tiến sĩ Brownstein cho biết “Những năm trước đây, các nhà sản xuất muối đã nhất trí rằng muối trắng tinh trông bắt mắt hơn và người tiêu dùng thích muối màu trắng. Vì vậy, họ bắt đầu tẩy trắng muối, họ cũng thêm vào các chất chống vón cục để tăng thời hạn sử dụng. Vấn đề là các hóa chất bổ sung để giữ muối không hút ẩm gây xáo trộn chức năng điều hòa độ ẩm của muối trong cơ thể”. Theo ThS Ngô Võ Thiện Nhân – Khoa ATTP – Trung tâm Y tế Thủ Đức chia sẽ “ Đối với muối công nghiệp hay muối có nồng độ NaCl cao 98% trở lên rất mặn và rất độc cho cơ thể. Khi đi vào cơ thể chúng làm các tế bào bị mất nước, độ mặn càng cao thì lượng nước thoát ra khỏi tế bào càng nhiều tương tự việc muối cá, thịt… để bảo quản. Khi tế bào mất nước thì sẽ dễ tổn thương và chết đi, chưa kể trong quá trình sản xuất muối công nghiệp có thể mang nhiều hóa chất khác như Al, Ferrocyanide, thậm chí kim loại nặng nếu là muối khai thác từ các mỏ muối và chất tẩy trắng… không tốt cho sức khỏe”. Trong thực tế thì các thực phẩm hằng ngày cũng chứa một lượng Natri nhất định, ví dụ như: Cua biển (316mg), cua đồng (453mg), tôm đồng (418mg), thịt gà ta (70mg), thịt heo (76mg), thịt bò loại 1 (83mg), hay trong các loại sữa như 100g sữa bò chứa 380mg, hay 25ml nước mắm chứa lượng Natri tương đương 5g muối… Và ở Việt Nam, theo Viện dinh dưỡng, người dân thường có xu hướng ăn mặn hơn và tiêu thụ lượng Natri nhiều hơn bình thường.    

Muối biển nhạt Royal đầy đủ nguồn gốc tốt cho sức khoẻ

Chính vì vậy khi chọn muối để dùng trong thực phẩm hằng ngày, người tiêu dùng cần biết thông tin cơ bản về độ mặn cũng như lượng Natri, độ tinh của muối nhưng trên thị trường hiện nay không khó để mua được những bao muối trôi nổi, không nhãn mác và khả năng muối bẩn công nghiệp là khá cao. Khi sử dụng những loại muối này người dân không thể nắm rõ thành phần cũng như nồng độ Natri trong muối, khi sử dụng có thể nhiễm các kim loại nặng (đối với muối khai thác từ mỏ muối) hay thủy ngân (với muối từ những vùng biển ô nhiễm). Nhà nước ta đã ra những thông tư hướng dẫn việc thu hoạch và sản xuất muối cũng như các điều kiện cần thiết kinh doanh sản phẩm muối, các chế độ ưu đã người dân tham gia sản xuất khai thác tài nguyên từ vùng biển rộng lớn của đất nước. Chính vì vậy, việc sử dụng muối công nghiệp nhập khẩu hay từ các nguồn không rõ ràng làm giả muối thực phẩm làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đầu ra và sự ổn định của ngành muối trong nước.

Là một đất nước đang đấu tranh phòng chống bệnh tăng huyết áp và các vấn đề về an toàn thực phẩm, chúng ta cần tuyên truyền, phổ biến người dân về cách lựa chọn và sử  dụng muối cơ bản để đảm bảo sức khỏe cho người thân và gia đình cũng như sự phát triển xã hội. Hạn chế việc sử dụng muối công nghiệp bẩn vào trong sản xuất muối thực phẩm, không sử dụng các sản phẩm muối trôi nổi, không nhãn mác, không rõ nguồn gốc để đảm bảo an toàn thực phẩm.

Nguồn: Khoa An Toàn Thực Phẩm - TTYT Thủ Đức

----------------------------------------------------------------

Công Ty Cổ Phần Muối & Thương Mại Nam Định (NSC)
☎️Tel: 0942.82.33.68 / 0913.290.264
☎️Hotline: 0228.3864.708
📩Email: congtymuoisachnamdinh@gmail.com
🌐Website: www.nscvn.com.vn
☎️CHI NHÁNH HÀ NỘI
Tel: 0977.661.188